hhBest – Sinds 1996

Archief van de rubriek ‘Friesland’

John Jorritsma, Commissaris van de Koning in Friesland en in het najaar burgemeester van Eindhoven, houdt wel van een geintje. Hier doet hij op verzoek van Omrop Fryslân een koe na. Klik op de afbeelding.

In Friesland is nogal wat commotie ontstaan over de wijze waarop twee kunstenaars, Gabriëlle Westra en Randolph Algera, een vrouw in het traditionele kostuum op een schilderij hebben afgebeeld. Te wulps. Het doek hangt momenteel op een internationale tentoonstelling in Sint-Petersburg. De Leeuwarder Courant bericht er uitvoerig over. In de kunst mag blijkbaar toch niet alles.

Read the rest of this entry »

Stierenkeuring, 1958

Veehouder Seinstra uit Oudkerk en zijn zoontje in de traditionele smetteloos witte broek en blauwe kiel,  leidt zijn bôlle voor tijdens de stierenkeuring van het Fries Rundvee Stamboek op de toen in aanleg zijnde nieuwe veemarkt aan de ringweg van  Leeuwarden, ca. 1958.

Read the rest of this entry »

eel ophef al, voordat het op tv is: journalist Albert Stegeman wandelt ongehinderd de Legerplaats Oirschot op, simpel gehuld in een camouflagepak. (zondag SBS6 Undercover Nederland). Dat was in de suffe jaren vijftig wel anders, hoewel, toen had je toch de Koude Oorlog?

Meer op Manieren

e Friezen zijn blij. Hun taal is nu ook opgenomen in Google Translate (GT). Er is een club gevormd, die daarvoor een ontelbaar aantal woorden heeft ingetikt. Natuurlijk verloopt het allemaal niet perfect, maar dat is bekend van GT. In dit geval sluipt er bij voorbeeld bij omzetting van Nederlands naar Fries

Wouter Zijlstra speelt Grutte Pier ->

nogal eens ‘n Engels woord in, merkte de Leeuwarder Courant. Niet zó verwonderlijk overigens, want tussen Friese en Engelse woorden zitten sowieso veel overeenkomsten: zoals sleutel = kaai = key. U en gij is in het fries jo (you!). Jij=do  grijpt weer terug naar het Duitse (Saksische) du.

Meer op Manieren

Mooi artikel over de #Famyljedei in de Leeuwarder Courant van vandaag! @Tresoar pic.twitter.com/iqWdAZ6Fmi

— De PeerGrouP (@depeergroup) 20 juni 2016

Vissersschepen in de haven van Makkum, ca. 1960

Vissersschepen in winterrust in het haventje van Makkum, aan de IJsselmeerkust, ca. 1960. Sindsdien is de visserij daar achteruit gegaan, terwijl het watertoerisme flink groeide. Nu zijn er voor Makkum ter bevordering van het toerisme grootse plannen: een ‘lagune’ met een drietal eilanden. Klik op ‘Meer’ voor een detailfoto van berijpte netten en tuigage.

Read the rest of this entry »

Dit Twitterbericht van de NOS circuleert nu door vrijwel alle media. Prof. Jos Swanenberg, dialectkundige aan de UvT, reageert op Assipan: ‘Ja, betekent letterlijk ‘asbak’, maar figuurlijk ook ‘vies meisje/jongetje’. Andere namen uit onzen regio: Trappadoeli en Sjak Sjoer.’
In hoeverre de aanpak in Meppel elders wordt nagevolgd blijft afwachten. Maar uit een rondvraag van de Leeuwarder Courant blijkt dat Friesland het in elk geval op ‘gewoon zwart’ houdt.

Zelfs de Leeuwarder Courant verslikt <- er zich in: Saterfries. Ik moet als betrekkelijke ervaringsdeskundige toegeven, dat ook ik bij het lezen van het bericht over een in Duitsland te houden referaat van een Amerikaanse taalwetenschapper over dit onderwerp, even met de ogen knipperde. Immers, een sater is dat geen grieks-mythologisch wezen met bokkenpoten, een ondeugende bosgeest, naamgever van het begrip satire?

Read the rest of this entry »

Kaatsen in Friesland: Freulepartij in Wommels

Kaatsen is in Friesland, zoals duidelijk uit de foto blijkt, een enorm populaire volkssport. Hier de Freulepartij in Wommels, in de Greidhoek, omstreeks 1960. De Freulepartij  is (sinds 1903!) de belangrijkste kaatspartij voor jongens van 14 tot 16 jaar.

Read the rest of this entry »

Het opbreken van een buurtspoorweg (1958)

Het opbreken van de tramrails tussen Berlikum en Beetgumermolen (Friesland) in 1958. Meer info over dit door de NS van de NTM overgenomen goederenlijntje: http://www.railromantiek.nl/p-ns-mpa-beetg3.htm
De buurtspoorwegen spreken trouwens, zoals onder meer uit deze website blijkt, nog volop tot de verbeelding.
Er zijn plannen om van de spoorremise in Stiens (dorp ten noorden van Leeuwarden en tegenwoordig deel uitmakende van deze gemeente) een ‘OV-museum’ te maken, waarin vooral aandacht zal zijn voor de verdwenen tram- en spoorlijnen.  De remise heeft inmiddels een beschermde status.

Bij de herbestrating van het Bestse centrum en het kerkplein zijn de contouren van de appel van de parochie-heilige Odulphus (hij wordt met deze vrucht in de hand afgebeeld) in witte steentjes in het plaveisel gelegd. Over de symbolische appel zijn diverse legenden in omloop.

Op de achter-grond zie je het beeld van Odulphus. Volgens de overlevering is dit de geboorteplek van Odulphus.

De parochie die is ontstaan door samenvoeging van die van Best, Oirschot-Spoordonk en de Beerzen, heet officieel Sint Odulphus van Brabant. Maar ook in Friesland liggen voetstappen van de heilige Benedictijn uit de negende eeuw. Hij werd namelijk door de bisschop van Utrecht daarheen gezonden om het missiewerk van Willibrord, Bonifatius en Liudger voort te zetten. Odulphus stichtte een abdij in Stavoren. Hij is ook de parochieheilige van de ‘roomse enclave’ in Zuidwest Friesland Bakhuizen.

Friesland herdenkt prinses Maria Louise 250 jaar na haar dood

In 1765, dus 250 jaar geleden, overleed in het Priincessehof (nu keramiekmuseum) in Leeuwarden prinses Maria Louise van Oranje Nassau – van Hessen Kassel, in Friesland beter bekend als Marijke Meu (Tante Marijke).

Dat leidt tot een uitgebreide herdenking onder de titel Maria Louise, Prinses van Europa. Zij is namelijk méér dan de stammoeder van ons koningshuis.

Read the rest of this entry »

Een drietal cisterciënsers (trappisten) uit Diepenveen houdt een verkennend verblijf op het waddeneiland Schiermonnikoog, in verband met een eventueel permanente vestiging. Ze werden op de aanlegsteiger van de veerboot door de burgemeester verwelkomd.

Cisterciënsers, toen schiere monniken genoemd vanwege hun toenmalig grijs habijt, verrichtten in de vroege middeleeuwen al ontginnings- en waterstaatswerk op het eiland, vandaar de naam Schiermonnikoog.

Sinds 1961 hebben ze er zelfs een standbeeld en ook in het gemeentewapen staat een monnik.->
Meer op LC.nl

Veerdienst Enkhuizen-Stavoren (zoals tot 1963)

Toeristen en dagjesmensen rond 1960 in de haven van Stavoren bij het ss Van Hasselt, dat tot eind mei 1963 de veerdienst Enkhuizen-Stavoren onderhield. Ooit was deze veerdienst over de Zuiderzee, later dus IJsselmeer, de ‘kortsluiting’ van de NS tussen Holland en Friesland. Er waren zelfs schepen, die goederenwagons vervoerden. De geschiedenis van de veerdienst wordt uitvoerig beschreven op Wikipedia.

Het stadje Stavoren, vooral belend door de sage Het Vrouwtje van, heette ‘in mijn tijd’ officieel Staveren. Dat is zogenaamd stadsfries. De Friese benaming is Starum.

Read the rest of this entry »

Boerderij bij Tietjerk, aquarel van Sjoerd Andringa (1921), de bekende Friese nieuwsfotograaf van wiens tekeningen en schilderijen een expositie is ingericht in Leeuwarden.

Een oeuvre van (ook) onschatbare documentaire waarde

Je kon het hem, zo rond 1960, toen hij in de kracht van zijn leven was en een van de bekendste fotografen van Friesland, wel eens horen zeggen: ‘Even een krabbeltje maken.’ Want Sjoerd Andringa, inmiddels 93, is van huis uit tekenaar en schilder. Het kreeg in die tijd nauwelijks of geen aandacht, want hij stoof immers  dagelijks in zijn witte Fiat-sportwagen door de provincie op weg naar ‘het nieuws’. Een halve eeuw later, toen hij definitief ‘op rust’ ging, vonden zijn kinderen in het ouderlijk huis aan de Leeuwarder Molenstraat 1300 tekeningen, aquarellen en schilderijen die tesamen een tijdbeeld opleveren van Friesland in het midden van de vorige eeuw. Werk van buitengewone artistieke kwaliteit (vooral de aquarellen, vind ik) en van onschatbare documentaire waarde.

Read the rest of this entry »

'Leuke' foto in #LC van Thomasluiden https://t.co/863zxfoY9n pic.twitter.com/XBGw5vAgGQ

— hhBest (@ecluse) 29 december 2014

Zie Achterom kijken 72

Thomasluiden tegen de boze geesten

In Oudehorne en Katlijk, bij Heerenveen, wordt het Thomasluiden (van 21 tot 31 december) nog steeds in ere gehouden. Deze foto maakte ik rond 1960 op het kerkhof van Oudehorne voor de kerstbijlage van mijn krant.

De eeuwenoude traditie van het Thomasluiden is vergelijkbaar met het midwinter-hoornblazen in Twente en voert terug naar het germaanse geloof, dat je hier de boze geesten mee verdreef; het is echter gekerstend, vandaar dat dit klokluiden is genoemd naar de heilige Thomas Becket (in 1170 vermoord in de kathedraal van Canterbury), wiens feestdag op de 21e viel.

Read the rest of this entry »

Trainen voor Elfstedentocht 1956 – decor bestaat niet meer

Schaatsers trainen voor de Elfstedentocht van 1956 bij Wytgaard, even ten zuiden van Leeuwarden. Het decor bestaat niet meer. De r.-k. Cuyperskerk op de achtergrond is in de jaren zestig van de vorige eeuw gesloopt, waarbij veel van de inventaris verloren ging. De route van de Elfstedentocht loopt overigens niet door Wytgaard, maar een stuk westelijker.

Boek beschrijft emancipatie op het ijs

Klasina Seinstra, winnares Elfstedentocht 1997, mag samen met winnaar Henk Angenent in diens lauwerkrans. Foto uit boek ‘Deelnemen mag…’.

’Dit is verkeerd!’ riep de toenmalige voorzitter van de Vereniging De Friesche Elfsteden, Henk Kroes – overigens landelijk vooral bekend als de ijsmeester van de jaren tachtig – op 4 januari 1997, toen bleek dat de organisatie de traditionele lauwerkrans voor de vrouwelijke winnaar was vergeten. Dit is misschien wel het belangrijkste anecdotische gegeven over de emancipatie van de vrouw op het langebaan- en marathonijs.

De uitroep van Kroes staat vermeld in een recent verschenen boek over het vrouwenschaatsen – in het bijzonder in de Elfstedentocht – van de historicus en topsport-begeleider Mark Hilberts: Deelnemen mag…winnen is een ander verhaal!

Read the rest of this entry »