Archief van de rubriek ‘Geschiedenis’

Een drietal cisterciënsers (trappisten) uit Diepenveen houdt een verkennend verblijf op het waddeneiland Schiermonnikoog, in verband met een eventueel permanente vestiging. Ze werden op de aanlegsteiger van de veerboot door de burgemeester verwelkomd.

Cisterciënsers, toen schiere monniken genoemd vanwege hun toenmalig grijs habijt, verrichtten in de vroege middeleeuwen al ontginnings- en waterstaatswerk op het eiland, vandaar de naam Schiermonnikoog.

Sinds 1961 hebben ze er zelfs een standbeeld en ook in het gemeentewapen staat een monnik.->
Meer op LC.nl

Van Kooten en De Bie, de satirici van de twintigste eeuw, hebben nu een kanaal geopend op YouTube, waarop tal van hun creaties (gratis) te zien zijn, meldt NPO Geschiedenis.

<- De Vieze Man klimt in een paal

Het YouTubekanaal

Sommige mensen zijn nog niet zo vertrouwd met YouTube. Die vinden hier enkele aanwijzingen.

Hitlers laatste offensief was poging Antwerpse haven te heroveren

  Amerikaanse infanteristen vechten in de Ardennen. Foto US Army (publiek domein).

Het had weinig gescheeld, of de geallieerden die ons, Zuid-Nederlanders, in september en oktober 1944 hadden bevrijd, zouden rond Kerstmis van dat jaar zijn ingesloten. Met het Ardennenoffensief, waarvoor Hitler zijn laatste nog overgebleven divisies bijeenraapte, wilde hij door het westelijk front breken, de Maas overteken en de Antwerpse haven (essentieel voor de bevoorrading van zijn tegenstanders) heroveren. Een nieuwe Blitzkrieg, die de laatste  stuiptrekking van Nazi-Duitsland zou blijken. Uiteindelijk zou het uitdraaien op een (mislukte) belegering van het stadje Bastogne (Bastenaken), de reden dat Engelstaligen het hebben over The Battle of the Bulge (‘zak’).

Read the rest of this entry »

Waar was u tijdens de soevereiniteits-
overdracht van Nederlandsch Indië aan de Verenigde Staten van Indonesië in 1949? Ik weet het niet precies hoor, ik was net elf jaar. Wat ik me, buiten de berichten over de Rondetafelconferentie, ervan herinner is de foto -> op de voorpagina van Het Vrije Volk, die ik hierbij reproduceer. Je kunt niet zien of koningin Juliana het puntje van haar tong tussen haar lippen hield bij het zetten van hare koninklijke handtekening onder het stuk waarin ze bevestigde dat Indië verloren was en dus rampspoed geboren. Maar de manier waarop ze zich schools over het papier buigt, zorgzaam bijgestaan door mevrouw Tellegen en onder toezicht van Vadertje Drees, doet het ergste vermoeden.

Meer op SanteLOGie

Zie ook: Meer weten over de herrijzenis van Nederland

Wij schrijven het midden van de jaren tachtig. Uitgeweest in Oost-Berlijn, waar het bier goedkoop is en het aantal kroegen legio wegens sensatiezoekende bezoekers uit West-Berlijn, die geheel vreesloos zich vol willen laten lopen in de gevreesde Vopo-staat.

<-Berlijn, vanaf de Fernsehturm.

Ik was daar ook bij, en tien minuten voordat de grenspost in de Friedrichstrasse gaat sluiten loop ik daar. In de goot, want aan de Oostduitse kant van de Friedrichstrasse is een enorm Japans hotel in aanbouw en daar staat een hek omheen dat het hele trottoir beslaat. Aan het eind van het hek staat een Oostduitse politieman die mij staande houdt. ‘U loopt niet op het trottoir.’ ‘Nee, gek hè?’ zegt ik. ‘U moet op het trottoir lopen. Ik geef u een bekeuring.’ Ik weet intussen wat volgt. ‘Wat kost dat?’ ‘Tien Westmark.’ Ik geef hem het biljet – natuurlijk krijg ik geen bewijsje. De man moet ook eten.

Meer op SanteLOGie

Tot en met donderdag 4 december tonen Breda’s Museum en Stadsarchief Breda gezamenlijk werken en persoonlijke documentatie van de kunstenaar en verzetsman Paul Windhausen. Aanleiding voor dit ‘portret’ is de 70e herdenking van de bevrijding van Breda in oktober 1944.

Kort voor die bevrijding sneuvelde Paul Windhausen op 40-jarige leeftijd, tijdens een terreuractie van de Duitse bezetter en de SS op De Vloeiweide bij Rijsbergen, waar hij de leiding had van een illegale radiopost. Dit <- fotografisch portret hing na de oorlog in het O.L. Vrouwelyceum aan de Paul Windhausenweg, waaraan hij als tekenleraar was verbonden.

Lees meer over het Vloeiweidedrama

Will Raaijmakers zoekt verloren schilderij van Paul Windhausen http://t.co/nHs2xWdWMv #breda

— BNDeStem Breda (@BNDeStemBreda) 2 december 2014

Fragment uit de aanzet tot een jeugdboek, getiteld Generaal Stijfnek, dat de belevenissen beschrijft van een tienjarig jongetje in Wereldoorlog 2. De passage gaat over het mislukte bombardement door de Engelsen op het domicilie van de Duitse generale staf in Ginneken (sinds 1943 gemeente Breda) op 13 oktober 1944 – enkele weken voor de bevrijding – waarbij onder meer de kliniek Bad Wörishofen werd getroffen en 27 doden vielen te betreuren. De namen van de personages, die allen hebben bestaan, zijn in een aantal gevallen veranderd, maar het verhaal is, een soort reconstructie, aan de hand van herinneringen opgeschreven.

Read the rest of this entry »

In de literatuur over de Slag om Arnhem vonden we overtuigende aanwijzingen, dat de Duitsers zich in het algemeen hielden aan de Conventie van Genève, waar het de behandeling van krijgsgevangene betrof. Dat neemt blijkbaar niet weg dat er incidenteel toch oorlogsmisdaden zijn gepleegd.

Meer

In een van de vitrines van het Airbornemuseum in Oosterbeek is deze schoen met stof omwikkelde hak te zien, gebruikt door een Britse soldaat, die zich hierdoor tijdens de operatie Market Garden  ‘onhoorbaar’ door de straten kon voortbewegen. Links: rollen wit lint dat in de nacht van 25 op 26 september 1944 werd gebruikt om de Britten in het pikkedonker naar de oever van de Nederrijn te geleiden, vanwaar ze naar het zuiden (Driel) ontsnapten.

Het zal 1943 zijn geweest. Midden in de oorlog. Een Duitse colonne marcheerde over het marktplein in het dorp waar ik woonde. Ze zongen, zoals Duitsers kunnen zingen: Und wir fahren, und wir fahren, und wir faaaaahren gegen Engeland, Enge…land. Een Feldwebel liep ernaast. Ik kon het niet laten, ik stak, schielijk dat wel, m’n tong uit. De Feldwebel schoot op me af. Wegwezen. Veel meer kon je als negenjarig jongetje niet doen, tegen de gehate vijand.

(Gesproken column Omroep Best, 17.09.14, 18:10 uur)

Meer op Manieren

Een beroemde foto, die in Britse bladen heeft gestaan, van de evacuatie van de Bestenaren in de tweede helft van september. Twee Schotse soldaten (pompon op baret) helpen mevrouw Van Hoof, bezorgster van een bakker en daarom ‘t Koekvrouwke genoemd. Er zijn vergeefse pogingen gedaan de identiteit van de Schotten te achterhalen. Foto collectie wijlen Toon van de Sande.

Zware strijd en veel verliezen aan flank Corridor

Op 17 september 1944 begonnen de luchtlandingen van de Amerikanen tussen Best en Son, in het kader van de operatie Market Garden, met als doel de bruggen over het Wilhelminakanaal in Son en Best (‘reserve’) veilig te stellen. Hierdoor zou de opmars van de geallieerden door de zogenaamde Corridor richting Veghel, Nijmegen en uiteindelijk Arnhem kunnen doorgaan. Het plan mislukte, de Duitse tegenstand was te groot en Best, gelegen aan de flank van die Corridor, zou nog een lijdensweg moeten gaan voordat het op 24 oktober door de Schotse Highlanders werd bevrijd.

Read the rest of this entry »

Het afbranden van haar huis Beek en Bosch in 1947 was het zoveelste bewogen moment uit het leven van Truus Smulders-Beliën, eerste vrouwelijke burgemeester van Nederland. Het leidde tot de oprichting van een vrijwillige brandweer in Oost- West- en Middelbeers. De heemkundekring Den Beerschen Aard doet er verslag van in streekblad Weekjournaal. Zie onder onze levensschets van mevrouw Smulders (Ons Mevrouw) naar aanleiding van haar honderdste geboortedag in 2002. ‘De Beerzen’ behoren sinds 1997 tot de gemeente Oirschot.

Dit monument in het Brabantse Den Dungen, dat herinnert aan het onderdeel Garden, (het oprukken van de geallieerden via de zogenaamde Corridor) is wellicht symbolisch voor de mislukking van de operatie. Het wijst namelijk in zuidelijke richting, in plaats van richting Arnhem. Foto Jan van de Ven

Gevechtskracht Duitsers in 1944 zwaar onderschat

Schromelijke onderschatting van de Duitse gevechtskracht én vertraging van de opmars van de geallieerden door de Brabantse Corridor, van Eindhoven richting Nijmegen, zijn de hoofdoorzaken van het mislukken van de operatie Market Garden en de Slag om Arnhem, 17-26 september 1944.

Read the rest of this entry »

Dit vinden wij tegenwoordig normaal. Ik citeer het NOS Journaal van gisteravond acht uur. ‘Honderden motorrijders maakten vanmiddag een tocht van Nieuwegein naar Hilversum uit eerbetoon voor de slachtoffers van de vliegramp. Bij de kazerne waar de lichamen worden geïdentificeerd hielden ze een minuut stilte en legden kransen en bloemen. Ze kenden geen slachtoffers, maar de motorrijders wilden ‘iets doen’ na de ramp.’

Meer op SanteLOGie

Na de bevrijding: ‘Het boek is beter’

Een geschiedenisboek is waardevol als het je iets vertelt wat je nog niet weet. Zo’n boek is Na de bevrijding van Ad van Liempt. Het gaat over Nederland na Wereldoorlog 2, nog voordat de eigenlijke wederopbouw op gang kwam. Het heeft dan ook als ondertitel: ‘De loodzware jaren 1945-1950’. Laat ik het maar meteen zeggen: het is een boek dat je maar moeilijk terzijde kunt leggen. En daarvoor hoef je niet ‘van voor de oorlog’ te zijn. Tegen jonge mensen zou ik willen zeggen: hier heb je wat aan.

Read the rest of this entry »

Ontdekkingen rond de graftombe van Charlotte d’Albret

Tijdens een kampeertocht in 2002, verbleven we ‘n paar dagen op een kleine kasteelcamping in La Motte-Feuilly hartje Frankrijk. We waren er gans alleen. Het is daar dan ook zeker niet toeristisch. Maar wel erg interessant! Niet alleen vanwege het kasteel, maar vooral door het idyllisch gelegen kerkje met de graftombe van hertogin Charlotte d’Albret (1480-1514), naar later bleek, weduwe van de beruchte pauszoon (Alexander VI) Cesare Borgia.

Read the rest of this entry »

Drukker en uitgever van wereldklasse in de Nederlanden van de 16e eeuw

Hij was een Franse halfwees, die ‘zijn eigen vader moest zijn’, leerde het boekbindersvak in Caen, emigreerde naar de toenmalige handelsmetropool Antwerpen en stichtte daar een drukkerij en uitgeversbedrijf van wereldklasse: Christophe Plantin – Christoffel Plantijn – Plantinus, ca. 1520-1589.

Historica Sandra Langereis beschreef zijn leven in het tumultueuze tijdsgewricht van de godsdienstoorlogen en de opstand tegen de Spaanse koning Filips II. De Woordenaar is een formidabel boek, een must voor (aspirant) economen, historici, journalisten, schrijvers, grafici, ontwerpers, uitgevers en iedereen die wil weten, hoe het ook weer zat met opkomst van het protestantisme, de 80-jarige oorlog en de splijting van Noord- en Zuid-Nederland.

Read the rest of this entry »

Eenenzeventig witte ballonnen zijn zondagmiddag opgelaten vanaf Nationaal Monument Kamp Vught. Ze vertegenwoordigen de 71 jaren die verstreken zijn sinds het kindertransport van juni 1943. Toen werden 1269 kinderen de dood ingestuurd: via Westerbork naar de gaskamers van Sobibor.
© Foto Jan van de Ven

Het onmetelijke maar vergeten lijden van Normandië in 1944

Normandische vluchtelingen, uitgeput en in shock door de eindeloze gevechten. Foto uit D-Day. The Battle for Normandy van Antony Beevor

Natuurlijk waren de spots op 6 juni, 70 jaar na dato, weer gericht op de stranden van Normandië, waar, hoe wrang gezien de ‘nooit weer-intenties’ van 1944-‘45, de wereldleiders elkaar beloerden in plaats van elkaar in de armen te vallen. Maar die ongekend omvangrijke armada van oorlogsschepen en vliegtuigen en de duizenden geallieerde soldaten die meter voor meter de kust veroverden en de rotsen beklommen, waren nog maar het begin.

Read the rest of this entry »

De opkomst van de kleurenfotografie, 1960

Rond 1960 kwam de kleurenfotografie ook voor semi-professionelen en amateurs in zwang. Nee, geen afdrukken, maar dia(positieven), die werden ingeraamd, tussen twee stukjes glas. Daarvoor werden zogenaamde omkeerfilms gebruikt. Je kreeg dus geen negatieven.

Read the rest of this entry »