Archief van de rubriek ‘Geschiedenis’
Roomse bijscholing
Het zou grappig zijn, als het niet zo droevig was. Droevig, althans voor hen die nog deel uit maken van de r.-k. geloofsgemeenschap, òf iets met die Kerk hebben vanuit hun jeugd. Ik bedoel de manier waarop de moderne media ondanks de ontkerkelijking menen, over bepaalde ontwikkelingen te moeten berichten, zonder over de broodnodige achtergrondkennis te beschikken.
Meer op Manieren
Jeanne d’Arc 600 (updates)
Op Driekoningendag 1412, 600 jaar geleden, werd in het Loltharingse dorpje Domremy in dit huis <- van een tamelijk welgesteld boerengezin, Jeanne d´Arc geboren. Nationale volksheld in Frankrijk en een van de meest fascinerende persoonlijkheden uit zijn geschiedenis.
Update: Nieuw boek over het proces in 1431
Update2: Artikel over Jeanne d’Arc in Historisch Nieuwsblad
Kleine persgeschiedenis
Dacht ik toch, het een en ander te weten van de Nederlandse regionale persgeschiedenis. Van betreurde dagbladen als de Haagsche Courant, de Provinciale Zeeuwse Courant (PZC) en het Deventer Dagblad.
Ja, ik weet het de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) hanteert een eigen hoofdredactie als maatstaf voor de zelfstandigheid van een krant, maar is dat ook merkbaar, sinds bij voorbeeld de PZC zo goed als samen gaat met BN-De Stem in Breda (ooit concurrenten en aan elkaar tegengesteld, want protestants christelijk en rooms) en bij Wegener Nieuwsdruk in Best van de persen rolt.
En dan dat Deventer Dagblad, geleid door de persoonlijkheid Johan Winkler. Foetsjie, want nu niet meer dan een editie van ook al Wegeners De Stentor. Allemaal tabloids en als waterdruppels op elkaar gelijkend.
Een gaaf 90-jarig gazonnetje
Coniferen in de meest vreemdsoortige vormen in de tuin van kasteel Twickel. Op de achtergrond de Orangerie.
In de hoofdtuin van kasteel Twickel (bij Delden) ligt een puntgaaf gazon uit 1922. Dat hoorden we van ‘n paar vrijwilligers, die er aan het werk waren, toen we verbaasd keken naar dit ‘biljartlaken’. Het maakt deel uit van de rotstuin. Read the rest of this entry »
Tante Roosje, een oorlogsdrama
Acht theatervoorstellingen, en lezing door schrijver Paul Glaser
Een talentvolle jonge vrouw uit Brabant, een danseres met dansscholen in ’s Hertogenbosch, Eindhoven, Tilburg, Helmond en Culemborg. Ze danst internationale danswedstrijden en is te zien in Polygoonjournaals. Roosje Glaser is bijna op het hoogtepunt van haar roem als in 1940 de Duitsers Nederland bezetten. Maar Roosje <- is van huis uit Joods. Er komt een bruut einde aan haar succesvolle carrière en ze belandt uiteindelijk in Auschwitz.
Haar neef Paul Glaser (1947) ontdekte daar een koffer uit Nederland met zijn familienaam erop. Hij vertelt het oorlogsdrama in een boek en dat leidt dan weer tot acht theatervoorstellingen in Best, voorafgegaan door een lezing van de schrijver.
Documentair fotoarchief Noud Aartsen (1932-2010)
De Bestse fotograaf Noud Aartsen (1932-2010),
(<- zelfportret) had een omvangrijk documentair archief over Best. Oude ansichten, maar merendeels foto’s die hij vanaf zijn jeugd zelf maakte. De beheerder van hhBest.nl gaat er prat op dat hij de verdiensten van Noud Aartsen als documentair fotograaf voor Best als eerste heeft erkend. Het hieronder volgende artikel is een aangepaste versie van een verhaal dat eerder werd gepubliceerd op een voorganger van deze website in februari 1999. Aanleiding tot herplaatsing was een expositie van het werk van Aartsen in september 2012 in de Bestse Bibliotheek.
Rondwandelende koninginnen
Op zijn Avondlog maakt VPRO-journalist Wim Noordhoek, mede vanuit zijn geboren Hagenaar zijn, melding van vrouwen die zich koningin (Wilhelmina) waanden en zich daarnaar kleedden en gedroegen. Ik citeer maar even: ‘Vanmiddag in de Javastraat, herinnerde ik me een Haagse verschijning: de flanerende dame die zich kleedde en gedroeg als Wilhelmina. Ze wuifde vriendelijk naar passanten, die haar spel meespeelden en de hoofden bogen. Heren lichtten de hoed. ‘De koningin’ was een bekendheid. (…) In Voorburg flaneerde een ‘Wilhelmina’, die de poederdot werd genoemd om de dikke laag rouge op haar wangen.’
Ik heb hier vanuit mijn Breda’s/Ginnekense achtergrond wel iets aan toe te voegen, namelijk over vermeende bastaards van koning Willem III.
De appèlplaats van Kamp Vught
Jan van de Ven plaatste een indrukwekkende ‘panoramische foto’ van de appèlplaats in Kamp Vught. Lees vooral (vooraf) ook de toelichting, die hij erbij geeft.
Op de hoogte van Hoogstraten
Ik blijf graag op de hoogte van Hoogstraten, mijn lievelingsstadje in de Noorderkempen (B), ten zuiden van Breda. Ik ga er regelmatig kijken en een verse Brusselse wafel eten op het terras van De Jachthoorn. Hoogstraten is rijk, met zijn Katharinakerk, waarvan de toren goed van veraf zichtbaar is voor wie per spoor of per auto richting Antwerpen rijdt, zijn stadhuis (van dezelfde 16e eeuwse bouwmeester, namelijk Rombout Keldermans) en zijn begijnhof.
De kerktoren van rode baksteen, met ‘speksteenlagen’, en ‘ui’ als bekroning, behoort tot de mooiste van de Lage Landen. Alleen…sinds kort is ze voorzien van een vangnet en dat is geen goed teken.
De ridders van de ronde tafel
|
(Ontleend aan de tekst Het Vogeltjestapijt, een non-fictief fictief probeersel van mij uit 1993. Ze sluit aan op de stukjes over ijskelders, no.1 en no.2. De tekst gaat hoofdzakelijk over het gebruik van de ijskelder op Wolfslaar door r.-k. voortrekkers –scouts vanaf 17 jaar- rond 1950 voor hun bijeenkomsten en rituelen. Het kan anno nu misschien op de lachspieren werken, maar toen was het een bloedserieuze aangelegenheid. |
|
De Den was, ongeacht het jaargetijde, een kil, vochtig hol, zonder enige voorziening van belang – geen elektra, geen sanitair. Wat je er achter liet, gaf je prijs aan de verrotting.
Een ‘wegrestaurant’ in 1958
Hotel-Restaurant Noord-Brabant, Kerkstraat 1, Maarheeze in 1958. Foto Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, fotograaf Jos Pé.
Klikken op deze foto ter vergroting is de moeite waard, omdat daarbij ‘een schat aan informatie’ zichtbaar wordt. De sfeer anno 1958, met als kenmerken het terras van Hotel Noord-Brabant, aan de rijksweg in Maarheeze, met spartaans aandoende ijzeren klapstoeltjes, die je heden ten dage nog wel eens als decoratie gebruikt ziet, maar waarop niemand meer wil zitten.
Wyckse Slincaert
De website Geneascript mag er dan er afwijzend en ontoegankelijk uitzien, zo gauw je enigszins de weg hebt verkend, kom je de meest grappige, intrigerende en gruwelijke details tegen waar je, mits voorzien van een licht morbide geest, wel een regenachtige zomerdag mee zoek kunt brengen. Wie was bij voorbeeld Wyckse Slincaert? Brabant is trouwens ook goed vertegenwoordigd.
Oudste boerderij rijksmonument
Jean Jacques Rousseau * 28 juni 1712
Google heeft een van zijn inmiddels befaamde logo’s –> gepubliceerd, dat vandaag is gewijd aan de Franse filosoof Jean Jacques Rousseau, die vandaag precies 300 jaar geleden werd geboren. Deze denker en schrijver (Le Contrat Social) heeft mede de stoot gegeven tot het ‘verlichtingsdenken’ en tot de grote maatschappelijke veranderingen in Europa aan het einde van de achttiende eeuw.
IJskelders
In het beukenbos achter het kasteel van Heeze, even buiten de slotgracht, ligt wat intussen niet meer is dan de ruïne van een ijskelder: een gewelf van baksteen, eertijds (sinds 1907) afgedekt met zand. Aannemer Nico de Bont uit Vught, gespecialiseerd in de restauratie van monumenten, heeft er een hek omheen gezet, plus de nodige waarschuwingen voor instortingsgevaar. Voor het opknappen van het bouwsel is subsidie aangevraagd (het kasteel met bijgebouwen is een rijksmonument), over welk verzoek hopelijk nog deze zomer wordt beslist.
Verder op Manieren
Burgemeester Stegerstraat niet zo’n goed idee
In Oirschot gaan stemmen op, een straat te noemen naar burgemeester E.A.M.A. Steger (ambtsperiode 1938-1967) vanwege zijn verdiensten voor het behoud van de monumentaliteit van het dorp. Met alle respect, (voornamelijk voor de goede bedoelingen) ik zou daar toch nog maar eens even mee wachten.
Verder op Manieren
‘Kamp Vught’ begon bijna 70 jaar geleden
Januari volgend jaar is het zeventig jaar geleden dat de eerste gevangenen aankwamen in Kamp Vught, het ‘SS Kozentrationslager Herzogenbusch’. er zijn niet zo heel veel mensen meer die het nog kunnen navertellen. Maar onlangs waren er dan toch 26 die in Nationaal Monument Kamp Vught de opening bijwoonden van de tentoonstelling ‘Ogen van de oorlog’.
Meer op jan van de ven @illusie
Genuanceerd denken over oorlog nog moeilijk
Het ontroerende gedicht van die 15-jarige Helmonder over zijn foute oom onderstreept volgens mij terecht dat ‘wij allen slachtoffers’ waren. Ik sluit hierbij de misdadigers niet in, maar wel de letterlijk arme sukkels die zich in het systeem vergist hebben, die, laat ik zeggen voor het verkeerde ideaal gestreden hebben.
Genuanceerd denken over WO2 is na 70 jaar voor velen nog te moeilijk.
Een spoorbrug om over te wandelen
Jan van de Ven fotografeerde een spoorbrug in wat eens het halve zolen-lijntje door de Langstraat was. Het is een rijksmonument, waarover de fotograaf meer vertelt.
Een spoorbrug om over te wandelen.
Engelen
Die engel met z’n mobieltje op een verbindingsboog van de Sint Jan is als ‘actuele grap’ niet zó uniek. In de Grote of Onze Lieve Vrouwekerk van Breda heeft beeldhouwer M. van der Poel bij de restauratie van de koorbanken iets vergelijkbaars bedacht, zo valt te lezen op grotekerkbreda.nl. Op een van de zittertjes is een Poolse soldaat op een motorfiets afgebeeld, met achterop de motor een Bredaas meisje dat zijn baret draagt.
Een protestants bolwerkje in de Peel
‘Niet heel bijzonder,’ vond burgemeester Veltman van Someren de inhoud van een loden koker, die werd gevonden bij de sloop van een voormalige boerderij uit 1937 in zijn Peeldorp. Er stond immers slechts een rijtje namen op, zoals ‘de aannemer, de metselaar en de timmerman’ meent het Eindhovens Dagblad (webeditie) tegen beter weten in (zie bijgaande repro->).
Het was namelijk, zo blijkt ook uit het document, een ‘ontginningsboerderij’ van de Maatschappij van Welstand, voluit Maatschappij tot bevordering van Welstand, voornamelijk onder landlieden geheten. En als zodanig, blijkt uit een artikel op Wikipedia, een protestants bolwerkje in het overwegend katholieke Brabant van de eerste helft van de vorige eeuw.

