hhBest – Sinds 1996

Archief van de rubriek ‘Taal’

n volgende keer doen de eindejaars van het Heerbeeck College, alle al dan niet zelfbenoemde Bekende Bestenaren, onder wie raadsleden en wethouders plus zij die hun hobby maken van het schrijven in bladen en blaadjes mee aan het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Het Heerbeeck stelt daarvoor natuurlijk zijn (niet hun!) aula ter beschikking, in aanmerking genomen dat volgens een recent onderzoek zestig procent van de studenten van  het hoger onderwijs die taal niet onder de knie heeft.

Groot Dictee herboren – Voorpagina hhBest

r had ook in plaats van ‘prettige dinges’ fijne feestdagen kunnen staan, maar ik gebruik hier niet de meest gehanteerde decemberwens; zeventig procent zegt dit volgens het Genootschap Onze Taal (onderzoek!). En: Prettige 14% Goede 6% Gezellige 2% Zalig (r.-k) – gezegend (prot.chr.) 2%

Still uit filmpje van Hans Teeuwen

Read the rest of this entry »

Zaterdagmorgen in de Bibliotheek van Haarlem, de stad waar volgens het traditionele gezegde het beste Nederlands wordt gesproken. In het midden presentator Frits Spits. Foto Twitter/Dave Kentie.

Het Groot Dictee der Nederlandse Taal is herboren. Dankzij het radioprogramma De Taalstaat van Frits Spits (elke zaterdag 11-13 uur op NPO Radio 1) en taalkundige en –kunstenaar Wim Daniëls, die voor 2018 de tekst leverde.

Dat dictee onderscheidde zich (in gunstige zin) van de mallotigheden in voorgaande jaren op televisie, die waarschijnlijk mede tot het  einde van die 27-jarige versie hebben geleid. Philip Freriks las ook dit 28e dictee voor en nam daarmee definitief afscheid van het fenomeen. Pieter van Diepen uit Leiden werd met maar twee fouten winnaar. Zijn reactie: ‘Vijf minuten beroemd.’
Volgende keer wel weer graag de Vlamingen erbij.

Read the rest of this entry »

et gebruik van grove taal en het uiten van hatelijkheden, het loopt momenteel allemaal door elkaar. Laat ik maar met het eerste beginnen. Bij ons thuis was het indertijd verboden, zoiets te zeggen als ‘ben je belazerd’. Want dat refereerde aan Lazarus, die aan melaatsheid leed (als ik het goed heb, want erg bijbelvast ben ik niet).

In de roerige jaren zeventig van de vorige eeuw, de tijd van de democratisering en verzet tegen alles wat autoritair was en klonk, probeerde het establishment mee te doen en hoorde je bestuurders en andere bobo’s opeens zeggen: ‘we zijn grotelijks belazerd’. Klonk als belèèzerd. Sindsdien  telde je pas mee, bij enige inventiviteit in het taalgebruik. Staatssecretaris en later wethouder van Amsterdam Jan Schaefer: In gelul kun je niet wonen.

Meer op Manieren – Voorpagina hhBest

Dat het met de kennis van het Nederlands onder studenten in ons land slecht gesteld is, mag als bekend worden verondersteld. Maar we dachten tot nu toe dat de Vlamingen ons wat dat betreft de baas zijn (zie hun resultaten destijds bij het Groot Dictee). Nou, vergeet dat maar.

Read the rest of this entry »

et Bosten Seafood’. Ja, het zou mooi zijn geweest als het ook echt Boston Seafood was, en de betreffende winkel zich inderdaad in de hoofdstad van de Amerikaanse staat Massachusetts bevond. Maar nee, het is een viszaak in Heerlen, ik mag wel zeggen een eerste klas viszaak en Bosten is een heel gewone Heerlense naam, die met ere gedragen wordt door de hoogbejaarde mevrouw Bosten die elk jaar weer vanaf half juni, met een tevreden glimlach op het gezicht het mes hanteert om de Hollandse Nieuwe van ongerechtigheden te ontdoen en ze is de beste ter wereld, op dat gebied. Dat Allah haar een lang leven moge bescheren. (Dat is uitstekend Nederlands, al zeg ik het zelf.)

Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest

Humor op de grens van Brabants en Nederlands.
Gisteren passeerde ik tussen Lieshout en Beek en Donk (Zuidoost-Brabant) een reclamebord van een bedrijf in tuingereedschap, met daarop deze tekst: 'Hegge 'n schaar?' 'Ja, die hebben we.'
Hier een ander voorbeeld: pic.twitter.com/HvcrgKmlnF

— Wim Daniëls (@wimdaniels) 26 mei 2018

Sante Brun

et op: dit stukje bevat, buiten nieuwe inzichten, ook inzichten die ik al eerder te berde heb gebracht, maar ik geloof in taalkundig opzicht in frapper toujours, al besef ik goed dat menigeen nu zal zeggen: ugh, Frans, gaap!

Goed, dan zijn we nu onder elkaar en ik wil Klaas Dijkhoff, die mij een tijdlang voorkwam als een sympathieke bal, wat zeg ik, als een toffe peer, nu even op zijn nummer zetten.

Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest

Een lezer van het Eindhovens Dagblad geeft ons vandaag een aardig lesje in Brabants dialect. Er zijn nogal wat vormen, maar dit betoog geldt wel de hele provincie.

Met de groeten aan ons moeder en onze vader, of toch ons vader?

nieuwe column Özcan Akyol – Hoe we, taalkundig gezien,
onnauwkeurig omgaan met onze herkomst https://t.co/bEyjsGYrzf pic.twitter.com/4PSiydFXRK

— AD.nl (@ADnl) 23 januari 2018

Ja, gewoon doorgaan, Özcan. Reacties als ‘je begrijpt toch wel wat ik bedoel’ komen mij zeer bekend voor.
Voorpagina hhBest

ollanders die zich in Brabant vestigen zullen niet gauw de zachte g overnemen. Het omgekeerde gebeurt wel – zuiderlingen die er baat bij denken te hebben, zich een harde g aan te meten – maar dat leidt vooral tot potsierlijkheden.

Maar Nederlanders – zo staat het in de Leeuwarder Courant – die in Friesland wonen, nemen, zelfs al spreken ze geen Fries, ongemerkt de Friese manier van spreken over. Ze leggen de klemtoon anders. De krant weet dit van een onderzoeker, die hierop aan de Rijksuniversiteit Groningen hoopt te promoveren. Is dit belangrijk voor de Friezen? Ja, in verband met het ontwikkelen van spraak herkennende software.

Meer op Manieren – Voorpagina hhBest

wee bestuurskundigen, onder wie een hoogleraar, vinden een nieuw woord uit: lekkert. Voor iemand die lekt. Maar voor zo’n vondst moet je op z’n minst enig taalgevoel hebben, zo geen –kennis. Je schrijft immers ook niet (een wèl bestaand woord) stinkert. Wel stinkerd, dat vermoedelijk is afgeleid van stinkaard, dus op een d eindigt. Lekkerd dus. Wat we ook wel kennen is het woord lekkertje (snoepje), voor een leuk kind. Maar ja, dat komen we bij mijn weten alleen maar in verkleinde vorm tegen.
Voorpagina hhBest

p Twitter is de discussie weer opgelaaid over de vergiftiging van onze taal met Engels in Amsterdam. Het is niet van vandaag of gisteren, zo zie ik onder meer in mijn fotoarchief: op de Zeedijk is het al jaren één en al Engels. Twaalf jaar geleden pakte Sante Brun het door medelanders gebruikte Dungels aan onder het kopje To hay and to grass.

Read the rest of this entry »

ij valt op dat gedurende mijn inmiddels als ‘lang’ te kenschetsen leven een aantal woorden een andere dan de oorspronkelijke betekenis hebben gekregen. Als ik nog een tijdje doorleef moet ik voor het lezen van een Nederlands boek een woordenboek gebruiken, zoals je ook voor het lezen van Vondel en Multatuli tegenwoordig een handleiding nodig hebt – en zoals er van dat type boeken gemoderniseerde versies worden uitgegeven. En dat niet alleen in Nederland, maar ook elders. Zo heb ik hier een dik boek liggen met de Decamerone van Boccaccio, ‘hertaald’ in modern Italiaans.

Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest

acht over de uitspraak van de taal in de auditieve media (radio èn tv) mijn ei al te hebben gelegd (Gekwek in de ruimte, 19-10-16), maar de vrede tussen presentatoren/zegspersonen en luisteraars is nog lang niet getekend.

Lezers van de vpro gids kregen er maar geen genoeg van. Hun klachten waren voor de redactie aanleiding tot een nader onderzoek, waarbij de leden werden uitgenodigd het een en ander online in te vullen. De mogelijkheid daartoe stond nog geen week open, maar dit terzijde.

Meer op Manieren – Voorpagina hhBest

Wisselende reacties op einde Dictee https://t.co/DhxILjfKAf via @Topics_NL

— hhBest (@ecluse) 27 mei 2017

Dit schreven wij eerder over het Dictee – Voorpagina hhBest

Dit is een doordenkertje, dacht ik bij het zien van deze foto onder het kopje Arriva bus als poëtisch statement op TilburgDailyPhoto (ondertitel ‘schôon voor wie het wil zien’) van Peter van den Besselaar Je kunt de door de provincie bedachte slogan Brabant vervoert ons (afgekort Bravo) op de stads- en streekbussen namelijk ook lezen als ‘Brabant brengt ons in vervoering’.  Read the rest of this entry »