ls een post op deze site begint met wat in de typografie heet een initiaal, zoals de A hier, bevat zij een mening of interpretatie van de schrijver.
Archief van de rubriek ‘Boeken’
Wietteelt legaliseren? Vergeet het maar
januari 18th, 2017 | 
Author: 
Een van de heetste hangijzers van 2016, de dringende wens, vooral vanuit het zuiden, softdrugs, met name de hennepteelt te legaliseren, heeft zich moeiteloos over de drempel naar 2017 heen getild. Vergeet het maar. Definitief. De hypocrisie van het achterdeur-beleid (stiekem langs achter de coffeeshop in, legaal aan de voorkant eruit) heeft een tegenhanger met een keihard waarheidsgehalte: de professionalisering plus de internationalisering van de drugscriminaliteit. Wiet gaat slechts voor luttele procenten naar de shops, de rest – tegen aanzienlijk meer winst – naar het buitenland. Daarbij komt de verstrengeling van onder- en bovenwereld; die heeft in de loop van decennia sluipenderwijs ongekende vormen aangenomen.
Een en ander valt te lezen in een boek, gebaseerd op wetenschappelijk en journalistiek onderzoek, getiteld De achterkant van Nederland, geschreven door hoogleraar bestuurskunde (Universiteit Tilburg) Pieter Tops en dagbladjournalist Jan Tromp. Een opzienbarend boek, niet in het minst voor Brabant waar de drugscriminaliteit zich tot in de haarvaten van – een deel van – de bevolking heeft genesteld. Read the rest of this entry »
Posted in 
Een kostelijke erfenis van het kolonialisme
Boekbespreking door Sante Brun
Jullie hebben vaak en vooral tegenwoordig nogal wat te mekkeren over Engeland, maar twee dingen moet je ze toch nageven, nee drie: ze hebben er een handje van de lelijkste vrouwen uit het land tot minister-president te kiezen, ze maken de meest schitterende televisieprogramma’s; en het derde aspect is het wonderlijkste van allemaal. Ze hadden ooit het grootste koloniale rijk uit de geschiedenis, en ze voerden er een bruut en afzichtelijk racistisch regime, wellicht op België na het ergste van allemaal – maar niettemin lieten ze in veel van de landen die ze overheersten en uitbuitten hun cultuur en vooral hun taal na.
Met als gevolg dat een land als India – veruit het grootste deel van het voormalige Empire – een volwassen Engelstalige literatuur heeft waarvan de schrijvers nog altijd met het grootste gemak hun stijl vinden in die van het oude ‘moederland’.
En intussen mag in ‘onze’ grootste voormalige kolonie de Nederlandstalige Indonesische literatuur geen naam hebben en is feitelijk al helemaal doodgebloed, nu er ook geen Indonesiërs meer zijn die het Nederlands zodanig beheersen dat ze er een boek in zouden kunnen schrijven dat je tot de literatuur zou kunnen rekenen.
Nee, dan de Indiase literatuur. Ik heb de afgelopen twintig, dertig jaar, daartoe aangezet door Salman Rushdie en door mijn collega’s Emile Hollman en Benti Banach, op enige schaal kennis genomen van de actuele Indiase literatuur, die heel vaak bestaat uit boeken waarin de koloniale tijd, de smartelijke ‘partitie’ van het land maar ook het verdere verleden een belangrijke rol spelen.
Een en ander leidde ertoe dat ik van één schrijver vrijwel alle boeken heb gelezen: Amitav Ghosh. Read the rest of this entry »
Een psychopaat gefileerd: Kwaadschiks
Boekbespreking door Sante Brun
Bericht uit Het Parool van 10 juli 2008: ‘De 28-jarige agente Gabriëlle Cevat is vannacht doodgeschoten op de Pieter de Winterlaan in Amstelveen. De vermoedelijke dader, een 49-jarige Arubaan, is gearresteerd in de woning van zijn ex-vrouw. De verdachte was al bekend bij de politie vanwege zedenzaken en geweld.’
Dit, en nog wat meer details uit het bericht, was voldoende voor schrijver A. F. Th. van der Heijden voor een 1280 pagina’s tellende roman, getiteld Kwaadschiks.
En het is elk van die 1280 pagina’s waard. Read the rest of this entry »
Een cadeautje voor de dictator
In het daarna nauwelijks nog overtroffen boek Nader tot U van Gerard Reve gaat het eerste verhaal, als het ware kwansuis langs de neus weg, dat heet ‘Brief uit Huize Algra’, ondertiteld De Landkruiser over een belangrijke uitvinding. De brief gaat trouwens vooral over Reve’s eenzaamheid en zijn drang om het definitieve boek dat alle boeken overbodig zal maken, Het Boek van Het Violet en De Dood, te schrijven.
Meer op SanteLOGie — Voorpagina hhBest
Rust als partner van het werk
Forse studie toont aan dat we verkeerd bezig zijn
Zicht vanaf een hoofdkussen in een vakantiehotel
We zien stress en overwerk als iets prijzenswaardig, maar dat is een groot misverstand. Het staat lijnrecht tegenover de traditionele visie op de wijze waarop leiders en professionals zich onder druk moeten gedragen. De betekenis van regelmatig genomen rust, in welke vorm dan ook, voor denken en doen, voor de creativiteit en het wetenschappelijk onderzoek kan niet genoeg worden benadrukt, meent de Amerikaanse futuroloog Alex Soojung-Kim Pang en hij heeft dat neergelegd in zijn boek Rest; Why You Get More Done When You Work Less, vertaald in rust in uitvoering – meer voor elkaar krijgen door minder te werken. Samenvattende conclusie van Alex Pang: ‘Rust is de partner van het werk.’
Het beste is: mislukt zijn op je twintigste
Boekbespreking door Sante Brun
Ben je tussen de 18 en 23 jaar en heb je nog nooit een poging gedaan een roman te schrijven, laat staan er tot nu toe een vergeefse tournee langs uitgevers mee gemaakt? De kans is groot dat je geen romanschrijver of dichter bent of zult worden.
Dat is een conclusie die je zou kunnen trekken uit de nieuwste in de reeks verrassende uitgaven van het literaire tijdschrift Das Magazin (Das Mag) genaamd Gekrenkt & hongerig. Das Mag heeft een aantal min of meer bekende Nederlandse schrijvers gevraagd om eens in een bureaulade of op oude harde schijven of een nog andere bergplaats te gaan zoeken naar een al of niet ongepubliceerd ‘debuut’. Read the rest of this entry »
Een roman, groots en meeslepend over Duitsland
Boekbespreking door Sante Brun
‘Natuurlijk kan deze roman de Deutsche Buchpreis niet krijgen, daar is hij te krankzinnig voor en nergens bij in te delen.’ Dat schreef een literatuurcriticus in Die Zeit kort voordat de roman waar het hier om gaat de prijs daadwerkelijk kreeg. Dit is een bewerkte samenvatting van een deel van het Wikipedia-lemma over het boek van Frank Witzel met de titel Die Erfindung der Roten Armee Fraktion durch einen manisch-depressiven Teenager im Sommer 1969. De criticus vond het overigens wel een schitterend statement van de jury om deze pop-politieke-generatieroman te nomineren.
Het boek werd toen al geprezen als ‘grote literatuur’ en ‘betoverend’, maar het boek werd toch beschouwd als een outsider. Maar weer anderen schreven bijvoorbeeld: ‘ik lees er zoveel in over de ondergang van West-Duitsland en over de huidige tijd, pas nu besef ik dat altijd verlangd heb naar zo’n soort roman over dat land.’
Een streekroman in de 21e eeuw
Boekbespreking door Sante Brun
Bij de eerste lezing van Roberto, de sleutel van de hemelpoort, door Dries Linssen zou je een streekroman kunnen noemen, maar dan wel een waar de harde werkelijkheid van de grote wereld denderend binnenkomt – ondergeschoven kinderen, drugsverslaving, echtelijke onmin, dorpspolitieke smiechterigheid, landverraders om financieel gewin, spectaculaire waanzin en een pastoor met losse handjes.
In het Limburgse dorp Epen gebeurt ogenschijnlijk nooit iets, zeker niet als je er alleen maar af en toe doorheen rijdt of zelfs als je er een paar dagen verblijft als toerist. Je denkt dat het dorp zó ingeslapen is dat het al wakker schrikt van een loeiende koe.
Maar ondertussen. Read the rest of this entry »
Met de cast van een soap naar Mars
Boekbespreking door Sante Brun
|
Terwijl je, voor het experiment waar het nieuwste boek van Thomas Coraghessan Boyle, The Terranauts over gaat, zou verwachten dat ze zouden worden uitgezocht op volwassenheid, stabiliteit, nuchterheid, kalmte – zoals gebeurt met politiemensen, beveiligers, lijfwachten en, inderdaad, astronauten. |
 |
Zelden zoiets urgents gelezen: ‘Here I Am’
Boekbespreking door Sante Brun
 e nieuwe roman, Here I Am van Jonathan Safran Foer is 571 pagina’s dik en slingert je voortdurend van de ene stemming naar de andere. Ik betrapte me herhaaldelijk op de gedachte: moet het zo uitvoerig, dat kan toch korter? En zelfs: waar gaat dit eigenlijk over, of is het gewoon een (soms tamelijk losse) verzameling aantekeningen die uiteindelijk hun plaats zullen vinden in drie of vier voortreffelijke romans van een groot schrijver?
Nou goed, dat laatste, een voortreffelijke roman, is het ongetwijfeld geworden, moet je constateren als je het uit hebt. Geen boek dat je leest voor de lol, zelfs niet in de eerste plaats als een boek voor een liefhebber van grote literatuur. In dit boek wil Safran Foer niets anders dan de lezer keihard raken op een gevoelige plaats, het gezicht, de maag, de scheenbenen, zoek maar iets uit. |
 |
’n Beetje orde in de informatiechaos
Schweitzer (l) en Wansink in non-digitale discussie. Foto Hans Hordijk op de flap van hun boek.
eetje orde scheppen in de informatiechaos. Zo zou je de pretenties kunnen typeren van de ‘mediatrainers’ Roeland Schweitzer (@speechen) en Willem Wansink (@willemwansink) met hun pas verschenen boekje Iedereen journalist. Pretenties die ze naar mijn idee helemaal waar maken.
Waarom ik boeken in bezit wil hebben
Om een aantal redenen heb ik niks aan de Openbare Bibliotheek. Ze hebben er weinig actuele literatuur, bijna niks aan Engelstalige literatuur en al helemaal niks in het Duits en Italiaans.
Daar komt bij dat ik de eigenaardige eigenschap heb – en ik ben niet de enige – dat ik een boek dat ik gelezen heb in de boekenkast wil zetten om het eventueel later nog eens te lezen. Dat laatste doe ik maar zelden, want er als altijd actuele literatuur die voorgaat, maar bijvoorbeeld De Avonden van Gerard Reve lees ik minstens eens per jaar, bij voorkeur tussen Kerstmis en Nieuwjaar.
Meer op SanteLOGie – Voorpagina hhBest
Van kind tot puber in 120 pagina’s
Boekbespreking door Sante Brun
|
|
 |
n Italië verschijnen geregeld nieuwe edities van eeuwige bestsellers. Zo heb ik voor me liggen een editie van I Promessi Sposi (De Verloofden) van Alessandro Manzoni. Het boek, geschreven in 1842, had een enorme invloed op de Italiaanse taal en op de geschiedenis van het land in het algemeen en eigenlijk ook op de literatuur. Nog altijd leest bijna elke Italiaanse middelbare-scholier dit boek en de editie die voor me ligt is dan ook een herdruk voor schoolgebruik – met als interessantste toevoeging de tekst van een lezing die Italo Calvino hield voor het Manzoniaans Genootschap van de Universiteit van Nijmegen in oktober 1973.De ideale geschiedenisleraar
| e boeken van Geert Mak (Hoe God verdween uit Jorwerd, In Europa, Reizen zonder John, om maar enkele te noemen) hebben geen aanbeveling meer nodig. Mak is door zijn enorme eruditie, zijn vermogen om ‘te vinden wat hij zoekt’ en zijn briljante schrijfstijl en heldere verteltrant de ideale geschiedenisleraar. Dat bewijst hij nu opnieuw met De levens van Jan Six – Een familiegeschiedenis. |
 |
Portret van een verscheurde gemeenschap, model 21e eeuw
Boekbespreking door Sante Brun
et communicatietijdperk verandert ons, als individu en als samenleving. Er ontstaan problemen rond de menselijke identiteit, over het fijne onderscheid tussen fictie en realiteit, ook van auteurschap, plagiaat en citeren. Door de inflatie van de media wordt juist de ‘dorpsradio’ steeds belangrijker. De dorpsradio is een zich steeds verder uitbreidende geruchtenmachine waardoor iedereen denkt alles te weten over alles en iedereen in het dorp dat wereld heet. Daardoor is een ondoordringbaar web van legendes, anekdotes en ficties ontstaan die wij aanzien voor de werkelijkheid. Is er eigenlijk nog iets anders dan virtualiteit, terwijl het onderwijl de dorpsradio blijft die ons denken, onze beslissingen en ons handelen bepaalt?’
Zo begint de tekst van de website www.unterleuten.de, gebaseerd op het boek Unterleuten van de Duitse schrijfster Juli Zeh, een dikke pil van ruim 600 pagina’s die vanaf het begin in maart van dit jaar de Duitse boekentoptien voor fictie beheerst.
Het ware debuut van Griet Op de Beeck
Boekbespreking door Sante Brun
oen ik Vele hemels boven de zevende van Griet Op de Beeck had gelezen zei ik ‘mwah’, en schreef er hier geen stukje over. Het was 2013 en ik dacht: daar horen we niet gauw meer wat van. Het bleek trouwens ook sterk een gevalletje ‘over smaak valt niet te twisten’ want de rijkserkende recensenten waren het met elkaar eens: ze vonden het een ‘Een wonderschoon debuut’— de recensent van de Haagse Post die dat schreef was voor de gelegenheid overgegaan op een vlaamsachtig woordgebruik.
Ik zou dan ook Kom hier dat ik u kus nooit gekocht hebben en dus niet gelezen, ware het niet het mij door een toeval ter hand werd gesteld. Ik heb het de afgelopen dagen in de klassieke ene ruk uitgelezen en voor mezelf vastgesteld: laat dit nou liever het echte debuut van Griet zijn.
Reisschrijver Paul Theroux bezoekt eigen land
Boekbespreking door Sante Brun
et moet omstreeks 1980 zijn geweest dat mijn vriend en collega Herman Vermeulen zich aan mijn bureau vervoegde en mij ongevraagd een boek aanbeval: The Great Railway Bazaar van Paul Theroux. Nooit van gehoord, maar ik leende van Herman het boek en ik was verloren. Theroux wordt als romancier (Mosquito Coast, bijvoorbeeld) beschouwd als een minor poet, maar daar ben ik het niet mee eens. De boeken waarin hij wraak neemt op de vrouwen in zijn leven zijn niet zijn sterkste punt, maar komaan: als reisschrijver steekt hij met kop en schouders boven iedereen uit – hoogstens beconcurreerd door Eric Newby, maar die hing vooral de laatste excentrieke Engelsman uit in zijn overigens uiterst leesbare oeuvre.
De vergeten uitvinder van de natuur
| Boekbespreking door Sante Brun
|
|
oor me ligt de biografie die de Britse schrijfster Andrea Wulf schreef over Alexander von Humboldt en intussen kijk ik naar de actualiteit. Een actualiteit waarin de wereld niet alleen opnieuw overgenomen lijkt te worden door gevaarlijke gekken, bij voorkeur gezegend met raar haar, die net als een onafzienbare rij voorgangers in de gaten hebben gekregen dat je ‘het volk’ de gekste dingen als waarheid kunt verkopen zodat het op jou stemt en jij de macht in handen kunt nemen, en verder kunt doen waar je zin in hebt. De mannen met raar haar, die ons spookverhalen voortoveren over tsunami’s van jihadisten, Mexicanen en vreemdelingen in het algemeen, die eenvoudig de klimaatverandering ontkennen omdat je voor begrip van die verandering enig begrip van een aantal natuurkundige feiten moet hebben, in het bijzonder.
Onderzoeksjournalistiek op topniveau
|
Er is trouwens wel degelijk een concrete aanleiding, op het bestaan van dit ook stilistisch puntgave boek te wijzen: een nog tot 7 augustus lopend theaterspektakel in de voormalige ‘verbeterkolonie’ Veenhuizen. |
 |
r zijn van die boeken, die je te laat ontdekt. Dat geldt – voor mij als liefhebber van non fictie – zeker voor Het Pauperparadijs van Suzanna Jansen, verschenen in 2008 en sindsdien wat men noemt een bestseller (meer dan ‘n kwart miljoen exemplaren verkocht). Het draagt als ondertitel ‘Een familiegeschiedenis’, maar het is veel meer, namelijk Nederlandse sociale geschiedenis sinds de Napoleontische tijd. Typering: onderzoeksjournalistiek van topniveau. Een zwaar beschadigd leven
Boekbespreking door Sante Brun
|
|
 |
