Archief van de rubriek ‘Ginneken’
Achterom kijken 99
In deze serie, getiteld Achterom kijken, plaats ik mijn hoofdzakelijk documentaire foto’s, gemaakt in onder meer Friesland (1956-1961) en Noord-Brabant (vóór 1956 en sinds 1961), maar ook wel in het buitenland. Klik op de foto voor het originele exemplaar. De complete serie is via ‘Rubrieken’ in het menu (links) te bereiken. © Guido t’ Sas |
Jeugdcarnaval op de Ginnekenmarkt, 1955
Sinds jaar en dag gaat het carnaval in Ginneken gepaard met het ‘droogleggen’ van de achttiende eeuwse, hardstenen pomp op de markt. Een gotspe, want die pomp staat al honderd jaar droog, met uitzondering van WO2, toen ze de kapotte waterleiding ‘n tijdje verving.
De kinderen zongen toen, al pompend, ‘En eel ‘t Ginneken staa’d in braand, w’ebbe gin water, w’ebben gin waaaater. En eel ‘t Ginneken staa’d in braand, w’ebbe gin water bij de haand.’ Slechts één van de twee teuten was in functie en de truc was die vol te stoppen met blaren, waarna het water uit de andere teut begon te stromen. Tot ergernis van ‘de ouwe Grootveld’, bijgenaamd ‘de directeur van de pomp’, die dan woedend zijn huisje (nog net niet zichtbaar, rechts) uit stormde.
Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw wordt het carnaval in Ginneken georganiseerd door de vereniging met de naam ‘t Lest Ogenblik. Initiatiefnemer was destijds – inmiddels wijlen – de textielhandelaar Nico Takx, naast wie ik nog in de eerste klas van de lagere school heb gezeten. Ginneken (sinds 1943 gemeente Breda) heeft geen eigen prins. Wel een baron de la Derrière du Moment.
Dit is Boerke Verschuren niet meer
Tumult om ‘smakeloze en vrouwonvriendelijke’ caféaankleding https://t.co/34ezyGOlq2 pic.twitter.com/XUTPFKOI1v
— hhBest (@ecluse) 5 februari 2016
Het was voor mij, als Ginnekenees, allang Boerke Verschuren niet meer. Hoofdkwartier aan de Ginnekenmarkt van de inmiddels 75-jarige vv De Baronie, bestierd door Moeke Verschuren die ons in 1944 na een bombardement overdag onderdak en warmte verschafte, met de kolenhandel van Kees en Leo. Met de naam ‘Boerke Verschuren’ wordt alleen maar goede sier gemaakt. Geschiedvervalsing trouwens, want het café heette sinds ’s mensenheugenis De Vrachtwagen. Precies, met een schitterend uithangbord dat, gezien de heersende smakeloosheid, wel bij het grof vuil zal zijn beland.
De klokkenroof
Op 11 april is bij Petit & Fritsen in Aarle Rixtel de laatste klok gegoten. Het eeuwenoude familiebedrijf hield op te bestaan – werd overgenomen door Eijsbouts in Asten (nu de laatste klokkengieterij in Nederland). Frank Fritsen (1958) tegen Het Parool: ‘Tot ik mijn laatste adem uitblaas zal het pijn blijven doen.’
Meer op Manieren
Achterom kijken 46
In deze serie, getiteld Achterom kijken, plaats ik mijn hoofdzakelijk documentaire foto’s, gemaakt in onder meer Friesland (1956-1961) en Noord-Brabant (vóór 1956 en sinds 1961). Meer info hierover. Klik op de foto voor het originele exemplaar. De complete serie is via ‘Rubrieken’ in het menu (links) te bereiken. © Guido t’ Sas. |
Henk de Raadt, 1955
Deze keer een foto uit mijn geboortedorp Ginneken (sinds 1943 door een ingreep van de bezetter bij Breda gevoegd, maar nog steeds een wijk met een typisch eigen karakter). Het zijn gidsen (padvindsters) van de Sint-Laurentiusgroep in Balinese uitmonstering, maar het gaat om de man in het midden: Henk de Raadt.
‘Vrederust’ in goede handen
Het monumentale Ginnekense buitenhuis Vrederust, waaraan wij onlangs een uitvoerig artikel wijdden, blijkt in zeer goed handen te zijn geraakt. De nieuwe eigenaren, de broers Gert en Robert Struijk (TCR Plastics) willen in het pand een permanente expositie over de geschiedenis van Vrederust inrichten.
‘Vrederust’ verkocht
Het monumentale buitenhuis (thans kantoorcomplex) Vrederust in Breda (vraagprijs 2,9 miljoen), waarover ik onlangs een artikel schreef, is ‘onder voorbehoud’ verkocht, aldus Funda in Business
Oud kiekje (2)
Het stukje Oud kiekje (1) komt zo ongeveer op losse schroeven te staan, als gevolg van mijn vorderingen met de negatiefscanner. Ik ben hierbij chattenderwijs bij de hand genomen door de firma Epson, afdeling Benelux. Nu de ganzen die dezelfde dag in 1953 voor mij op de loop gingen, aan de Mark. Op de achtergrond zie je het toenmalige gebouw van de Vereeniging IJsvermaak.
Een oud kiekje
Dit fotootje, nauwelijks meer dan ‘n kiekje zoals we dat toen noemden, schoot ik vanuit het slaapkamerraam van mijn ouders, in – ik maak een redelijk nauwkeurige schatting – 1953. Men ziet rechts de noordelijke zijbeuk van de Ginnekense (Ned. Herv.) Laurentiuskerk en nog net iets van het Chassémonument. Op de voorgrond de Duivelsbruglaan, met twee fietsers midden op de glibberige rijweg. Verderop de zijgevel van café De Vrachtwagen van de familie Verschuren, dat met de voorkant naar de Ginnekenmarkt is gekeerd. Meer op Manieren Lees ook Oud kiekje (2)
Het Ginnekense buitenhuis Vrederust en zijn markante bewoners
Vrederust in de negentiende eeuw, naar een aquarel van Chr. Eckstein. (Privébezit.)
Rijksmonument staat te koop voor 2,9 miljoen
Door Guido t’ Sas
Het van origine Ginnekense buitenhuis Vrederust, een rijksmonument, staat als onderdeel van een failliete boedel, voor 2,9 miljoen te koop. Het is intussen ook veel meer dan een landhuis in een park: een kantorencomplex. Vrederust (eerder Vrede en Rust genoemd) heeft een rijke geschiedenis en dat komt vooral door de markante bewoners, die het heeft gehad, met name de van oorsprong Amsterdamse familie Van den Biesen. Daarover gaat dit verhaal.
Politieke tinnegieters
In de gemeente Waalre is nu weer laaiende ruzie over de voortijdige aankoop van een vuilniswagen. Is er iets nieuws onder de zon? Natuurlijk niet. Tachtig jaar geleden gebeurde er in de toenmalige Ginneken en Bavel, de gemeente waar ik geboren ben, nagenoeg hetzelfde, zonder enig politiek gevolg.
Meer op Manieren
Een journalistieke observatie van Henri t’ Sas
In Brieven van Paulus (nr.191-2012) tijdschrift van de Nieuw-Ginnekense heemkundekring Pauius van Daesdonck, staat een overdruk van een observatie (tegenwoordig zouden we het een column noemen) door Henri t’ Sas in het Dagblad van Noord-Brabant van een Chassé-herdenking op 20 december 1932. De inleider corrigeert de straat, waaraan het Chassémonument (en het woonhuis van de schrijver) zijn gelegen, Brugstraat, in Duivelsbruglaan. De naamwijziging vond echter pas in 1942 plaats, bij de annexatie van Ginneken door Breda. Er kwam commentaar van lezers van de krant. Zie onder het artikel (Ogenschijnlijke oneerbiedigheid).
“Oneerbiedigheid”
Enkele lezers hadden zich “gestooten aan den toon, omdat zij de Brabantsche gemoedelijkheid van den man van de straat te ver doorgedreven achtten”. De redactie verzekerde hun echter dat wat “onzen medewerker met zijn straatfilm bedoeld heeft, niet minder is dan een weergave van hetgeen het volk, wanneer het te hoop loopt, ziet, hoort en elkaar vertelt. En men weet wel dat dan de Brabantsche loslippigheid wel gezegden spuit, welke op oneerbiedigheid lijken, maar niets anders zijn dan ruige vriendelijkheden vermengd met een dosis niet kwaadaardige opschepperij”.
Een hervormde Laurentiuskerk
In BN-De Stem lees ik dat de Nederlands Hervormde kerk aan de Duivelsbruglaan in Ginneken door de (burgerlijke) gemeente Breda is verheven tot trouwlocatie. Tsjussusus, zouden de gebroeders Temmens zeggen. Laurentiuskerk, noemt de krant haar en dat is formeel juist, maar het klinkt mij vreemd in de oren en ik zal dat uitleggen. Meer op Manieren |
![]() |
Rondwandelende koninginnen
Op zijn Avondlog maakt VPRO-journalist Wim Noordhoek, mede vanuit zijn geboren Hagenaar zijn, melding van vrouwen die zich koningin (Wilhelmina) waanden en zich daarnaar kleedden en gedroegen. Ik citeer maar even: ‘Vanmiddag in de Javastraat, herinnerde ik me een Haagse verschijning: de flanerende dame die zich kleedde en gedroeg als Wilhelmina. Ze wuifde vriendelijk naar passanten, die haar spel meespeelden en de hoofden bogen. Heren lichtten de hoed. ‘De koningin’ was een bekendheid. (…) In Voorburg flaneerde een ‘Wilhelmina’, die de poederdot werd genoemd om de dikke laag rouge op haar wangen.’
Ik heb hier vanuit mijn Breda’s/Ginnekense achtergrond wel iets aan toe te voegen, namelijk over vermeende bastaards van koning Willem III.
IJsbaan (2)
Die ijsbaan van de Vereniging IJsvermaak in Ginneken (waarvan rechts het allang afgebroken paviljoen) vertegenwoordigt toch wel een flinke hap van mijn jeugdherinneringen, realiseer ik me nu. Zo denk ik aan de tijd na de oorlog dat het bedijken van dit stuk Bouvignewei een project was van de DUW. Afkorting van ‘Dienst Uitvoerende Werken’ ten behoeve van werklozen. Niet echt verheffend. Ze werkten met schoppen en van die karretjes op rails en dat trok vooral mijn aandacht, spoorfanaat die ik was.
IJsbaan
Gedoe om een dorpswapen
Een Bredase wethouder van erfgoed wil het stadsdeel Ginneken, ooit een zelfstandige gemeente, zijn wapen (sinds 1744!) afpakken. Op grond van een waandenkbeeld. Over een koe en het rooster van de heilige Laurentius.
Lees de column op Manieren
Alkemade
Een verslaggeefster van dagblad De Pers (dankzij een tablet, alternatief voor I-Pad, waarover later wellicht meer, lees ik dat tegenwoordig thuis op de bank), die verslaggeefster dus, ging terug naar haar geboortedorp Oude Ade. Dat is een dorp in het Groene Hart van Holland, waar nog op de boerderij Boeren Leidse, oftewel komijnekaas, alias pitjeskaas wordt gemaakt.
Oude Ade maakte ooit deel uit van de gemeente Alkemade en als ik zoiets lees, dan denk ik aan mijn moeder, want die is geboren in Roelofarendsveen, gemeente Alkemade. Dat kon je nog min of meer opmaken uit de manier waarop ze, hoewel al als klein kind verhuisd, Brabants probeerde te praten. Roelofarendsveen was tussen haakjes ooit ‘n soort Giethoorn, wat wil zeggen meer water dan straat.
Verder op Manieren