ls een post op deze site begint met wat in de typografie heet een initiaal, zoals de A hier, bevat zij een mening of interpretatie van de schrijver.
Berichten met de tag ‘eindhovens_dagblad’
Stemindicatie voor Zuid-Oost Brabant
oktober 18th, 2016 | 
Author: Weet ZO-Brabant tenminste op welke partijen ze straks niet moet stemmen 🙂 #ED pic.twitter.com/vJZXZFxlCB
— hhBest (@ecluse) 18 oktober 2016
Posted in 
Bisdomblad
| Bestaat in het Oost-Brabantse het Bisdomblad nog? De Sint-Jansklokken? Mogelijk alleen nog in digitale vorm of zoiets.
Geen nood, het Eindhovens Dagblad, voorziet. Alsof het r.-k. dagblad De Tijd, ongeacht zijn kwaliteit destijds de pastoorskrant genoemd, uit de doden is opgestaan. Meer op Manieren Brabants Dagblad: Bisdomblad stopt |
 |
De kunst van het weglaten
Als ik als oude zak (de term is, aangaande zichzelf dezer dagen gehanteerd door niemand minder dan de bijna 95-jarige J.L. Heldring) iets goed begrijp dan is het de weerzin van de hedendaagse mens jegens lezen van lappen tekst in de krant. Het probleem is de geweldige inspanning die het kost om, laat ik zeggen, de puzzelstukjes in elkaar te passen.
Verder op Manieren
Op Twitter is een levendige discussie over de megastallen ontstaan: #megastallen
Waarom dit een buitengewoon knullig bericht is
Het krantenbericht:
Meisje (1) verdrinkt
Een meisje van 1 jaar is eind van de middag in Barneveld verdronken in een zwembadje bij de buren. Hulp mocht echter niet meer baten. Voor de ouders van het meisje en de buren is slachtofferhulp ingeschakeld.
Waarom is dit een buitengewoon knullig bericht, dat niet in een professioneel gemaakte krant thuis hoort?
Verder op Manieren
Er vliegt een ekster…
Als iemand iets deed dat tegen zijn aard werd geacht (bij voorbeeld een zuinig persoon opeens royaal over de brug kwam) werd bij ons thuis gezegd: ‘Er vliegt een ekster uit z’n gat’.
Zo vandaag het Eindhovens Dagblad, met een voorpagina, geheel gewijd aan kunst en cultuur.
Lezers moeten ‘andere krant’ verwachten
De inkrimping van de redacties bij de Wegener dagbladen zal onvermijdelijk tot ‘een andere krant’ leiden. Dit is althans de verwachting van Johan van Uffelen, hoofdredacteur van het West-Brabantse BN De Stem.
Van Uffelen denkt onder meer aan een andere editie-indeling. ‘En voor de kleine berichten zal de lezer wat vaker naar onze internetsite moeten gaan,’ zegt hij in een gesprek met de webredactie van de krant.
Gelazer
De nrc.next opent vandaag met de kop ‘Amerika van zijn troon gelazerd’. Dat vindt opa NRC niet goed, want opa is destijds geleerd dat woorden als lazeren, belazeren etc.zijn afgeleid van de bijbelse melaatse Lazarus, die door de Here uit de dood is opgewekt. Pas in de tweede helft van de vorig eeuw, toen opa zo’n beetje de jaren des verstands had bereikt, zei een deftige politicus met bekakte stem ‘We zijn grotelijks belèzerd’ en toen mocht er qua manier van uitdrukken opeens van alles. Maar met lazeren de krant openen? Toch nog ‘n beetje foei!
Verder op Manieren
Twitter als bron voor krant
Het sociale netwerk Twitter fungeert vandaag in het ED als erkende bron voor een nieuwsbericht. Het bericht staat, in iets andere vorm, ook op ED.nl. Daaronder, zoals gebruikelijk: ‘Op dit bericht rust copyright.’
Krant neemt ONE/11 ‘gewoon’ over
Weinig initiatieven op het internet zullen dit jaar zó succesvol zijn als dat van Italië-correspondent Bas Mesters met zijn ONE/11 Mesters en collega’s brengen positieve verhalen over positieve mensen. Gratis. Het project heeft veel aandacht getrokken, ook van reguliere media en ‘papieren kranten’. Het Eindhovens Dagblad gaat daarbij wel heel ver, in aanmerking genomen dat dagbladen hysterisch plegen te reageren over het pikken van hun content door webmedia. ED linkt de verhalen van Mesters c.s. als het ware door. –> Probeert dat althans, want een verwijzing naar ed.nl/buitenland, zoals in de krant van heden, leidt tot niets, behalve dan de internetpagina buitenland.
Tabloid-voorpagina’s regelrechte ramp
Als ik de hoofdredacteur van nrc was (de hemel zij geprezen dat ik dat niet ben) zou ik me nog eens driemaal bedenken alvorens ja te zeggen tegen dat tabloid-formaat.
Daar kan een dagblad dat kwaliteit nastreeft niets mee. Zie me nu de eerste pagina van de Volkskrant van heden eens aan. Er staat geen letter nieuws op. Een rubrieksnaam als Voetnoot slaat daardoor als een tang op een varken. Het Eindhovens Dagblad ‘opent’ vandaag met een beschouwing over de economie in 2010. Dit gaat weer ingezonden stukken opleveren, want denk maar niet dat alle lezers met deze aanpak genoegen nemen. Dat is bij voorgaande missers van soortgelijke aard wel gebleken.
- Lees verder op Manieren
Het Eindhovens Dagblad met zichzelf in het reine
Boekbespreking door Guido t’Sas
Het zal de jongere krantenlezer waarschijnlijk een zorg zijn, maar het Eindhovens Dagblad was hartstikke fout in de oorlog. Althans zijn hoofdredacteur, A. Jurriaan Zoetmulder. Hoofdredacteur en krant waren toen nog identiek.
De oudere lezer zal wellicht de wenkbrauwen optrekken, want stond niet twintig jaar het rijkswapen naast de titel met de borst-roffel Wij bleven trouw? Welnu, die ’trouw’ is de best geconserveerde media-mythe van de vorige eeuw.
En met die mythe rekent een gepensioneerde hoofdredacteur van een latere jaargang, Cas van Houtert, definitief af in zijn geschiedenisboek over de krant.
Saillant detail: het boek is door de krant zelf uitgegeven. Op die manier is het Eindhovens Dagblad toch nog met zichzelf in het reine gekomen.
Cas van Houtert, langer dan veertig jaar redacteur, respectievelijk hoofdredacteur, heeft Uit doorgaans betrouwbare bron(ondertitel ‘De geschiedenis van het Eindhovens Dagblad’) geschreven. Een dik boek, dat met gebruik van een 9 punts broodletter in 400 pagina’s is geperst en dat praktisch gesproken de complete geschiedenis van de gedrukte media in oostelijk Brabant omvat.
Die geschiedenis is boeiend, maar kent ook beschamende perioden, in het bijzonder die vlak voor en tijdens Wereldoorlog 2.
Wie is opgegroeid met de idee, dat het Eindhovens Dagblad , zoals het twintig jaar lang van de daken heeft geschreeuwd, zijn blazoen in die tijd smetteloos heeft bewaard, wordt uit de droom geholpen. Het ED was fout, hartstikke fout en heeft
dat achteraf alleen maar meesterlijk kunnen verdoezelen. Zij het dat niet iedereen er in is getrapt. De titel van Van Houtert’s boek is dus niet vrij van ironie. Het kon niet anders, dan dat die oorlogsgeschiedenis de kern van het verhaal is gaan vormen.
Daarvoor is zij te ingrijpend geweest voor de ontwikkelingen van de nieuwsvoorziening en – niet minder – de opinievorming van dit deel van Brabant met als het middelpunt het als economisch centrum in betekenis spectaculair groeiende Eindhoven.
Wat door historici in een eerder stadium al was ontdekt en min of meer terloops vermeld, is door Cas van Houtert grondig uitgezocht en uitgebreid op papier gezet.
Hoofdredacteur Jurriaan Zoetmulder (niet te verwarren met zijn jongere neef en opvolger S.H.A.M. Zoetmulder) bekende zich al in de jaren dertig met overgave tot het fascistische gedachtengoed, stak zijn bewondering voor het Hitlerregime niet onder stoelen of banken en was na de Duitse inval evenmin vies van een aanpassing van Nederland aan de nieuwe orde.
Toen de bezetter in 1941 besloot tot sanering en gelijkschakeling van de dagbladpers, heeft Zoetmulder zich het vuur uit de schenen gelopen, om te bewerkstelligen dat hij met zijn Eindhovensch Dagblad overeind zou blijven, uiteraard ten koste van de concurrent, de Eindhovensche en Meierijsche Courant (EMC). Toen het hem duidelijk werd, dat zijn opzet mislukte, bevorderde hij de ‘opheffing’ van zijn krant, om na de bevrijding in 1944 triomfantelijk te voorschijn te komen onder het motto ‘Wij bleven trouw’. In tegenstelling tot de concurrent, moest je er dan bij denken, zo het al niet door Zoetmulder c.s. zelf werd gezegd.
Maar dat laatste is minder dan de halve waarheid, want de hoofdredacteur van de EMC, Janus Vervoort, werd om zijn anti-Duitse houding gewipt en de krant werd vervangen door het volledig van de Duitsers afhankelijke Dagblad van het Zuiden. Dat Vervoorts oudste zoon Huub collaboreerde door de leiding van het wangedrocht op zich te nemen, kan nauwelijks bijdragen aan ‘het gelijk’ van Zoetmulder.
Schelmenroman
Zo krijgt het relaas van Cas van Houtert, de trekken van een schelmenroman. Ondanks de vele, lange citaten uit in archaïsch en gezwollen Nederlands geschreven krantenberichten en -artikelen leest het boek als een trein.
Het medialandschap van Zuid-Oost-Brabant, zoals het zich ontwikkelde van het midden van de negentiende tot het einde van de twintigste eeuw (150 jaar persgeschiedenis!) bevat een overvloed aan initiatieven. Aandoenlijk gemier van plaatselijke drukkers (want dat was meestal het begin), gevolgd door baanbrekend werk van journalisten met een op z’n minst redelijke portie intellectuele bagage en méér durf in hun donder dan je in een achterlijke oligarchie als die van de Brabantse wingewesten zou verwachten. Uitgerekend in underdog Helmond zie je wapenfeiten als daar zijn, de krant De Zuidwillemsvaart onder Hendrik Ouwerling en het landelijk verspreide katholieke familie-, later opinieblad De Nieuwe Eeuw.
Van Houtert heeft honderden krantenpagina’s op microfiches doorgelicht, om de hoofdrolspelers in dit landschap ‘hun eigen geschiedenis te laten vertellen’. Met andere woorden: de citaten moeten het doen. Uiteraard steekt de auteur af en toe zijn hoofd om de deur, maar helaas ook op momenten dat de lezer daar helemaal niet op zit te wachten. Zo vindt hij het nodig, de erbarmelijke collaborateurstaal van de beruchte journalist J.D.A. Schils over het (Engelse) bombardement op Eindhoven in 1943 met een bestraffend vingertje te begeleiden, terwijl het kwalijke van ’s mans wartaal evident is.
Memoires
Een geschiedenisboek in wetenschappelijke zin is ‘Uit doorgaans’ niet. De bronnen zijn globaal vermeld, een deel is oral history, per definitie subjectief, en een register ontbreekt. De schrijver heeft vooral zijn vak van opiniërend journalist uitgeoefend en voor een deel ook zijn memoires (zéér subjectief) geschreven. Dat leidt soms tot anecdotisch gekeuvel, waarbij het meer gaat om de geest, dan om de letter, laat staan om de werkelijkheid.
De periode van de Brabantse krantenfusies in de jaren zestig en zeventig (het Teulingsconcern, later de VNU, als aanjager van wat een landelijke fusiegolf zou worden) neemt in dit memoires-gedeelte een belangrijke plaats in. Evenals de heftige strijd in het Brabantse krantenwereldje om het zelfstandig voortbestaan (onder eigen hoofdredacties) van de titels. Van Houtert was daarin partij op de eerste rang, met als voordeel voor de auteur van dit boek, dat hij meer dan ieder ander in diverse keukens heeft kunnen kijken. En als nadeel voor de lezer dat hem een willekeurige bril wordt opgezet. Nou ja, willekeurig, natuurlijk mag ‘een geschiedenis van het Eindhovens Dagblad’ door de bril van het ED worden bekeken. ’t Is maar, dat men zich dit, al lezend, blijft realiseren. En Van Houtert doet daarvoor de nodige handreikingen, met als hoogtepunt zijn beschrijving van ‘het opblazen’ van de Brabant Pers-redactie. Voor een goed begrip: dat was een toeleveringsbedrijf van gekwalificeerde journalisten, dat door het ontbreken van invloed op de inhoud van de drie dagbladen, nimmer van de grond is gekomen. Het ging uiteindelijk om de vraag, of deze redactie tesamen met die van ED, Brabants Dagblad en Nieuwsblad, zou opgaan in één krant, of over de drie kranten zou worden verdeeld.
Eindspel
Op 5 oktober 1979 ‘begint in het diepste geheim het eindspel’, aldus Van Houtert. Op de Veluwse hei spreken directeuren en hoofdredacteuren af dat de Redactie Brabant Pers zal worden opgeheven. En dan komt het: ‘Er zal een efficiëncy-bureau (Bureau Verbunt te Amsterdam) worden ingehuurd om op grond van een gedegen onderzoek (cursivering van mij, tSs) overtuigend vast te stellen dat dit de enige weg is.’
Wat een wonder dat sommige BP-redacteuren later, tijdens volkomen overbodige ‘liquidatievergaderingen’ met cynisch venijn gewag maakten van door Verbunt gehanteerde pseudoredeneringen. Zij hadden het spelletje door.
Is dit allemaal nog van belang? Jazeker, al is het alleen maar als specimen van de wijze waarop sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw externe bureaus worden ingezet om volgens het systeem ‘u vraagt, wij draaien’ bepaalde besluiten ‘op een fatsoenlijke manier’ te helpen doordrukken. Van verschillende kanten is mij verzekerd dat deze praktijk nog steeds veelvuldig wordt toegepast.
Mooie portretten
Nog even terug naar het boek. Op z’n sterkst vind ik de auteur in zijn profielen van sleutelfiguren als de Zoetmulders, Janus (‘pauske’) Vervoort, de hoofdredacteur van de Helmondsche CourantPaul Kuypers (‘Liever gras vreten, dan met mijn krant onder Teulings werken’) en Ton Brouwers alias mr. ED.
Tot mijn genoegen verzuimt hij niet, te herinneren aan Brouwers’ heroïsch gevecht met de toenmalige Eindhovense en Brabantse bobo’s over de door hem verfoeide transformatie van het vliegveld Welschap tot burgerluchthaven. Want zijn voorspellingen aangaande geluids- en andere hinder zijn uitgekomen (‘van kwaad tot erger’) en geen haan die er meer naar kraait. Ook bij het ED nieuwe stijl niet.
Guido t’Sas